Objective: We evaluated the associations of short stature with coronary heart disease (CHD) risk or overall mortality, which vary with sex and ethnicity/race. Methods: Such associations were studied prospectively at a mean 13.5-years’ follow-up in a population-based sample of 3394 Turkish adults (mean age 44±11 years) using Cox proportional hazards models. Covariates of height were sought in sex-specific tertiles. Results: Height averaged 162.7±6.5 cm. Age-adjusted estimated marginal means for serum triglycerides, C-reactive protein and complement C3 in women (but not men) were significantly higher with decreasing height tertiles. In sex- and age-adjusted models, height was associated in men with neither incident CHD, nor death. In women, 1-SD increment (6.5 cm) in height only tended to marginal inverse association with CHD, but predicted significantly all-cause death (HR 0.83, 95% CI 0.59-0.98); HR attenuated only marginally after further adjustment for family income bracket, smoking status, alcohol usage, systolic blood pressure, serum high-density lipoprotein (HDL)- and non HDL-cholesterol. A threshold below 160 cm of female height doubled the adjusted risk of death compared to taller women. Conclusion: In contrast to men, short stature in Turkish women tends to be an independent risk marker for CHD, and height below 160 cm is a strong marker of death. Gender-specific early-life influences enhancing pro-inflammatory state may affect death and future CHD.

Amaç: Bireyin boyunun koroner kalp hastalığı (KKH) riski ve mortalite ile ilişkisi, cinsiyete ve etnisite/ırka göre değişir. Anılan ilişkiler, popülasyona dayalı bir Türk yetişkin örnekleminde incelendi. Yöntemler: Başlangıçta ortalama 44±11 yaşındaki 3394 yetişkin ortalama 13.5 yıllık izlemede Cox orantılı hazard modelleri kullanılarak incelendi. Boyun kovaryatları cinsiyete özgü üçte birlik dilimlerde araştırıldı. Bulgular: Ortalama boy erkekte 169.5±6.6 cm, kadında 156.0±6.4 cm idi. Yaş ayarlı serum trigliseridleri, C-reaktif protein ve kompleman C3 (erkek- te değil ama) kadında azalan boy dilimlerinde anlamlı olarak yüksek bulundu. Cinsiyet ve yaş ayarlı modellerde boy erkekte ne insidan KKH, ne de ölümle ilişkiliydi. Kadında ise, boyda 1 standart sapmalık (6.5 cm) artış KKH ile marjinal biçimde ters ilişki gösterirken, toplam ölüm oranını anlamlı olarak öngördü: hazard oranı (HR) -0.83 (%95GA 0.59-0.98). Ek olarak aile gelir dilimi, sigara içiciliği, alkol kullanımı, sistolik kan basıncı, serum yüksek-yoğunluklu lipoprotein (HDL)- ve HDL dışı- kolesterol için ayarlanınca, HR ancak marjinal biçimde zayıfladı. Kadında boyun 160 cm'den kısa olması, daha uzun olanlara kıyasla, ölüm oranını ikiye katlıyordu. Sonuç: Erkekten farklı olarak, Türk kadınında kısa boy KKH için bağımsız bir risk belirteci eğilimi sergilerken, 160 cm'den kısa boy ölüm için güçlü bir belirteçtir. Hayatın erken dönemlerinde yangı durumunu arttıran cinsiyete özgü etkiler ölüm ve gelecekteki KKH riskini etkileyebilir.