Objective: Beta-thalassemia major (TM) is a genetic hemoglobin disorder causing chronic hemolytic anemia. Since cardiac insufficiency and arrhythmias are the primary causes of mortality in such patients, monitoring of cardiac iron load is important in management of the disorder. The purpose of this study was to investigate the importance of fragmented QRS (fQRS) and its relation to the cardiac T2* value for the evaluation of cardiac iron load in TM patients.
 
Methods: This retrospective study included 103 TM patients. The patients’ T2* values, measured by cardiac MRI and 12-lead surface ECGs, were interpreted. The cardiac T2* values under 20 were considered as cardiac iron overload. The relationship between the cardiac T2* value and fQRS in ECG was investigated.
 
Results: The median age of the patients was 22.6±6.6 years. All patients were on regular blood transfusions and iron chelators. The patients had no risk factors for coronary artery disease. In 50 (48%) patients fQRS was detected, and in 37 (74%) of these the T2* values were low. 86% of patients with cardiac involvement (37) had fQRS, but 22% of patients with non-involvement (13) had fQRS (p<0.001).
 
Conclusion: Since cardiac involvement is the primary cause of mortality in TM patients, the early diagnosis of cardiac dysfunction is of vital importance. The search for fQRS in the ECGs of these patients, particularly when cardiac T2* values cannot be determined and followed, is a non-expensive and easy-to-attain method for therapy management. 
 

Amaç: Beta talasemi majör (TM)  kronik hemolitik anemiye neden olan genetik geçişli bir hemoglobin bozukluğudur. Bu hastalarda ölümün önde gelen nedeni kalp yetersizliği ve aritmiler olduğundan,  kardiyak demir yükünün takibi önemlidir. Bu çalışmada amaç TM hastalarında kardiyak demir yükünün değerlendirilmesinde fragmente QRS’in (fQRS)   önemi ve kardiyak T2* değeri ile ilişkisini araştırmaktır.
 
Yöntemler: Bu retrospektif çalışmaya 103 TM hastası alındı. Hastaların kardiyak manyetik rezonans görüntüleme ile ölçülen T2* değeri ve 12 derivasyonlu yüzey  EKG’leri değerlendirildi.  Kardiyak T2* değerinin 20’den az olması kardiyak demir yüklenmesi olarak kabul edildi.  Kardiyak T2* değeri ile EKG’de fQRS varlığı arasında ilişki araştırıldı.
 
Bulgular: Hastaların ortalama yaşı 22.6±6.6 yıl idi. Hastaların tamamı düzenli kan transfüzyonu ve demir şelatörü alıyordu. Hastaların koroner arter hastalığı için risk faktörü yoktu. Elli hastada (%48)  fQRS saptandı, bunların 37’sinde (%74)  T2* değerinin düşük olduğu tespit edildi. Kardiyak tutulum olan hastaların 37’sinde (%86) fQRS saptandı, tutulum olmayanların 13’ünde (%22) fQRS saptandı (p<0,001).

 
 
Sonuç: Kardiyak tutulum mortalitenin ana nedeni olduğundan TM hastalarında kardiyak disfonksiyonun  erken tanısı  hayati öneme sahiptir.  Bu hastalarda yüzey EKG’de fQRS varlığının araştırılması,  özellikle kardiyak T2* değeri takibi yapılamayan hastalarda  tedavinin düzenlenmesinde  ucuz ve kolay ulaşılabilir  bir yöntem olması nedeniyle dikkate alınmalıdır.